Omutwe gwaakyo:Omugasho Gwa Bugirimani Omu By'Emperu

Rasha Okutahirira Ukuleini Omumwaaka Gwa 2022 Kukatinisa Ensi

Putini omutegyeki wa Rasha okutiinatinisa abantu naza bomu zobutwa kikerarikiriza orutaro rwensi yoona rwakashatu. Omuri ebyo biro, omutegyeki wa Bugirimaani yaraganisa obuhumbi kikumi bwempiiha za Bulaaya z’ okutendeka amahe ga Bugirimaani. Amahanga maingi ahakirwa Kya Bulaaya gatandika kushaba kwejumbira omukigombe kyamahanga ga Bulaaya ekya Uropiani Uniyoni (EU) hamwe na NATO.

Ebi Ebyashomwa Aharuguru Nibikutuhitsya Nkahi?

Baibuli nehanuuraki ahabya nyensya ya Bulaaya, Rasha nanokwetoroora Ensi yoona?

Babeluuni/Bakaludaaya Eyemperu

Ekitabo kyokushuuruurirwa nikigamba aharurembo rukuru Babeluuni oririkwija kutgyeka Ensi ahakiro kyahamperu. (Okushuuruurirwa 17:5,18) Egyi Babeluuni nemanyitsa obutegyeki, ebyempaiha, naneediini ebiriija kutegyeka Ensi Mukama waitu Yesu Kristo atagagurukire omunsi.(Okushuuruurirwa 18)

Babeluuni Entsya Neija Kushangwahi?

Obutegyeki obu nibwaija kweija ryari omunsi omu?

Ekigarikwamu Kiri omuri Danieli 4.

Okuhanuura kwakare oku nikwereka Babeluuni entsya kuyahikire aha.

Ahamuheru gwekyegyeso eki oshome Danieli 4 iwe nk’ omuntu ohetegyereze. Ahabwa akaire aka kankurabiremu ebi omubugufu. Owabaire Ari omugabe wa Babeluuni, Nebukedeneeza okaroota ekirooto kirikugira ngu hakabaho omuti murainga ogwarigiremu ebyokurya nekibuunda Ky’enyonyi n’enyamaishwa z’omunsi yoona. Omuti ogwo gukatemwa, ekyooma Ky’omuringa kyateebwa ahakisinsi kyaagwo mpaka hahweireho “emirundi” mushanju. (Baibuli y’orunyankore netugambira emyaaka mushanju konka nyowe nagyeeta “emirundi” ahabw’okugira ngu omurujungu nibakyeeta ‘times’, reero obone kunkyenga kurungi ekindikukushobororera).

Reero omugabe akareeba Orikweera arikuriga omubicu nagira ati; tema ogw’omuti, ogushenyagure kwonka oreekye ekisintsi kyaagwo omwiitaka, okishweekye n’ekyooma ky’omuringa oruho rukitumbike. Reeka otungye egabo n’enyameishwa z’omweihamba mpaka emirundi mushanju ehingweireho. Aga nigo makuru gaakyo nyakutsinga omugabe, Kandi nigaruga owa Ruhanga. Ekyeija ahari mukama wange omugabe, noija kubingwa omubantu oyemurikye nenyameishwa z’omweihamba, noija kurya ebinyatsi nk’enumi, Kandi oshwekwe oruho kuruga omw’eiguru mpaka emirundi mushanju ehingweireho. Okuhisya obu oramanye Ruhanga ku niwe ategyeka obukama bw’omunsi Kandi ku abuheereza owu akunzire. Kwonka aragiire kureka ekisintsi nemizi yakyo, obukama bwawe naija kuburinda. Noija kukyetegyereza ow’ aheiguru kuniwe ategyeka. (Danieli 4:23-26) Kuhahingweireho omwaaka, ekihanuuro eki kyahikirizibwa. Ruhanga akaretera Nebukedeneeza kuburwa amagyezi nk’ekifubiro ky’omwehuriro gwe. Ahamuheru gw’emyaaka mushanju yagarurirwa obugabe bwe yaguruka yategyeka Babeluuni.

Ahabwenki Ekirooto Eki Kiri Omuri Baiburi?

Okimanye ngu Danieli tarahandiikire okuhanuura kwa Ekirooto eki okuhisya obu amakuru gaaco gaahikirira. Nahabwa ekyo okuhanuura kw’ekyo ekirooto tikukagira makuru okwaihaho kyaba Kiri ekyokuhanuurwa omurundi gwa kabiri. Kandi nekyamazima Ekirooto eki kikaba Kiri eky’okuhikirizibwa omurundi gwa kabiri.

Nkoku Babeluuni yabuzire omutegyeki “emirundi” mushanju Nebukedeneeza ataine magezi, hariho obu Babeluuni yaguruka ekabura omutegyeki ’ “kumara emirundi mushanju.” Emirundi mushanju nikimanyisaki?

Omukushoborora kwa Baiburi, “omurundi” nikimanyisa ebiro 360. Nitukimanya tuta? Okushuuruurirwa 11: 2-3 nihagamba obweire bwa amezi 42 kuburikweingana ebiro 1260. Omukushuuruurirwa 12:14 akaire aka nikeetwa, “omurundi, emirundi nekicweeka kyomurundi” (1+2+1/2=emirundi 31/2) waaba nomanya kubara noshanga ngu omurundi gumwe gurimu ebiro 360.

Omu kuhikirizibwa kw’Ekirooto Ky’omugabe obwakabiri, eky’omuri Danieli 4. Noyetenga kumanya ngu ekiro kimwe omuri Baiburi, nikimanyisa omwaaka gumwe. Oshome okubara 14:34 hamwe na Ezekieli 4:6 kukyetegyereza.

Omu kuhikirizibwa kwakabiri kw’ekihanuuro ky’omuri Danieli 4, Babeluuni ekaburwa omutegyeki ebiro 2520. (7*360=2520) ekirikweingana emyaaka mushanju.

Omukuhikirizibwa kwakabiri, Babeluuni ekaburwa omutegyeki emyaaka 2520. Ruhanga akashenya Babeluuni enkuru ekisintsi kyayo yakishweeka n’ekyooma ky’omuringa ngu kitakashebuka mpaka emyaaka 2520 ehingweireho. Kwonka ahamuheru gweegyo myaaka “emurundi mushanju”, Ruhanga akakuura ekyooma ky’omuringa, omugabe omutsya yaaza ahabutegyeki. Reero Babeluuni erikugabwa omukitabo ky’okushuuruurirwa, yatandika kukura Kandi nahati, nekurira omumeisho gaawe Kandi neza kuguma nekura okuhisya obu erayetorore Ensi.

Eki Kyikabaho Ryaari?

Okimanye ngu kuhahweireho akaanya ahakuhikirizibwa kw’Ekirooto Kya Nebukedeneeza ky’omuri Danieli 4, ekicweeka ekirikukurataho, nikigurikaho akeire, kigamba ahakushenyuka kwa Babeluuni enkuru. ( Nkoku eby’okuhanuurwa bingi biri Omuri Baibuli ekitabo Kya Danieli kitebekanitsibwegye omumuringo gwaakyo) Abategyeki ba Babeluuni kubabeire bari omukijaguzo, hakarebekaho omukono gurikuhandiika ahakisiika. Omugabe akeeta Danieli kushoma nokushoborora amakuru g’ekihandiiko ekyo. Danieli akamushobororera nagira, ngu ekihandiiko ekyo nikimanyisa ngu obugabe bwa Babeluuni bwacwekyerezibwa, haza Ruhanga yabuha aba Mendezi naba Pashia.

Namazima, abamendezi naba Pashia bakaba bahambire obugabe, Kandi bakaba nibatahirira orurembo Babeluuni ekiro ekyo. Nitushanga ekiro ekihikire ekyokuhambwa kwa Babeluuni omukatabo akarikweetwa Nabonidus Chronical akarikugira ngu “ahakiro Kya 14, Sippa ekahambwa hatabireho rutaro. Nibonidasi yatoroka. Ahakiro Kya 16, Ugabaru ow’eby’empeiha omuri Gutuumu hamwe na namahe ga Sirasi bakataaha omuri Babeluuni hatabeireho rutaro.

Sippa ekahambwa ebiro 14, okweezi kwa Tishuritumu, omumwaka gwa 539BC. (Omanye eki, BC nikimanyitsa Kristo atakaizire. Kandi AD nikimanyisaki Kristo aherize kubaho) Kuhahweireho ebiro bibiri, Danieli yagambira abategyeki ba Babeluuni orurembo kurwabeire rwaheirweyo kutwaarwa aba Mendezi naba Pashia, Ahakiro ekyo, Babeluuni ekagwa. Mbweenu kuriga ahakatofali k’ibumba, nitweihaho ekiro ekiro ekihikire ky’okubariraho emyaaka 2520 eyi Babeluuni yaherize ateine mutegyeki.

Tutakabazire ekiro eki emyaaka egi erikuhweraho omanye ngu nitushanga akamanyiso kemyaaka 2520 omukihandiiko ekyahandiikirwe ahakisiika ky’orurembo. Ekigambo ekyo kikaba Kiri “MEENE, MEENE, TEKELI, PARASIIN” (Danieli 5:25) Omuri Baiburi yaawe kuharabe harimu endagiriro yebigambo ahamuheru gwaayo, oreebeho, nozakushanga ngu ebigambo ebi, bikaba nibimanyisa empeiha. “Meene” nikimanyisa ka miina kamwe akarikweingana bwa shekeli 50, “Tekeli” nikimanyisaki ka shekeeli kamwe. (“Shekeeli” nikimanyisa obucweeka bw’ empeiha) “Parasiini” nikimanyisa okwebaganisamu, ningashi obucweeka. Nikimanyisa ngu Parasiini nakacweeka ka miina emwe akarikweigana shekeeli 25. Kuriga omukigambo “Meene Meene Tekeli Parasiini” nitwihamu ekibaro eki (50+50+1+25=shekeli 126) Ekitabo ky’Okuruga 30:13 nikigira ngu shekeli emwe neingana geera 20. Wakwata shekeli 126 okabazamu 20, notunga geera 2520. Ekyo nikyo kibaro kiturikwiiha omukihanuuro Kya Danieli 4 ekirikutugambira emirundi mushanju.

Nikirungi kwetegyereza kugira ngu okuhanuura kw’Omubaiburi nikugyendera ahari karenda y’Abaheburaayo. Okweezi kwa Tishuritumu omukarenda ya Babeluuni nikwo kumwe n’okweezi kwa Tishuri okw’omuri karenda yab’Abaheburaayo. Nahabwekyo, orurembo Sippa rukagwa omukweezi kwa Tishuritumu/14/539BC. Kuhahingweireho ebiro bibiri, Danieli yagira ngu obugabe bwa Babeluuni bwagabiirwe aba Mendezi naba Pashia. Kuturikubara kuruga 14/Tishuri/539BC, twageitaho emyaaka 2520, tweshanga omuri Tishuri/ 14/1982 AD. (Nobaasa kwebuuza ngu wakwata 539+1982=2521? Ego nikwe kwonka oine kukimanya ngu ahagati ya 1BC na 1AD hariho omwaaka ogutariho nigashi hariho busha, wabuza orikwetegyereza okubara nakugambira)

Wakyebera karenda y’Abaheburaayo, okweezi kwa Tishuri/14/1982, kukahika Okwiikumi/1/1982. Hati ronda amakuru ocondoze ekyabireho Okwiikumi/1/1982.

Noshangahoki? Haine ekyabeire ahamutegyeki wa Bugirimaani? Ego buzima. Omutegyeki wa Bugirimaani ya burengyerwa izooba, akeihwa ahantebe omusheija Orikweera Helemutu Koheli batataire karuru, kureka omukukwatakwata kuteine Buhami. Eki nikyo kirabireho omubyafaayo bya Bugirimaani omutegyeki kuza ahangoma omumuringo gutarikwetegyerezibwa.

Bugirimaani Neeza Kutegyeka Ensi?

Mbweenushi tugire ngu okuza ahantebe kwa Koheli ahari Okwiikumi/1/1982, kukaba kuri okuhikiriza Ekihanuuro Kya Danieli 4 omurundi gwakabiri? Banza oyebuze ahabuhame obu oyeshariremu

  • Hahingweireho emyaaka munaana Koheli Ari ahabutegyeki, akaretaho enkwatanitsa Kandi yashuganisa Bugirimaan yaburigwa-izooba hamwe na Bugirimaan ya burengyerwa-izooba ahakiro kyenyine ekiyagyereire ahangoma

  • Helemutu Koheli akebembera orukwe rw’okukwatanisa kwa Bulaaya ya burigwa izooba na Bulaaya ya burengyerwa izooba. Kandi akaba ari omuri babiri abayombekire ekigombe ky’obutegyeki ekirikweetwa Masuturichiti triite. Ekigombe eki kikakomokahaho ekigombe ky’amahanga ga Bulaaya agetereine ekya Uropiani Uniyoni (EU). Bakora empeiha ezirikwetwa Uro(Euro). Ezaikirizibwe omubyomushuburo okwetorora Bulaaya. Kyaretera amahanga ga burigwa izooba bwa Bulaaya okwetaba omuri ekyo kigombe.

  • Koheli nabagyenzibe abagiire omubigyere bye, bakurize Bugirimaani kuba ihanga ry’amaani omuri Bulaaya Kandi nibakora naamaani ngu Bulaaya ebe ensi y’amaani okwetorora ensi yoona. (Reeba Olaf Scholt: Bugirimaani eyebembere ensi.)

Hariho mugishaki kugira ngu ebyahanuurwe emyaaka 2500 enyima nibiza kuhikirira nk’oku byahandikirwe?

Ijuka Ekihanuuro Kya Danieli 4 nikishoborora ngu ekyooma ky’omuringa kukyaihirwe aha kisintsi Ky’omuti ogwabeire gutemirwe, Okwiikumi/1/1982 Babeluuni ensya yatandika keshebuka kuruga aha kisintsi Kya Babeluuni enkuru n’emizi yaaco.

Okuhanuura kw’omuri Baiburi kwoona kukatiibwaho Ruhanga. Kandi Ruhanga kwarikugira ngu ekintu kibeho, naakihikiriza.

Noha Orabe Ow’Amaani Omumyaaka Eyiturimu?

Bugirimaan eyebembere Bulaaya hamwe nekigombe kyenyikiriza ey’abakwataneitse, nibaza kuhikiriza okuhanuura kw’omuri Baiburi kw’ekiro ky’emperu.

Okuhanuura kw’Omuri Baibuli nikutworeka ngu Babeluuni egi neza kutegyeka ensi yoona, harimu Rasha Caina n’okwetorora ensi.

Omu kyegyeso eky’omumaisho, noza kweega ahabutegyeki 10 oburikweija, nabategyeki 10 abarikweija kwebembera kutuhisya ahamperu. Ahabwahati, banoreeba Babeluuni oku eri kukura. Bugirimaan eyebembeire Bulaaya hamwe n’enyikiriza y’abakwatanise, barikugarukamu okukangakanga kwa Rasha.

Ekyegyeso Kya kabiri nikikuha akashumurizo ka kimwe kyakabiri ky’omukuhanuura kwa Baiburi.

Otakayebwa kushoma Danieli 4 kwetegyereza ekiharikugamba.

Ekyegyeso ekirikukurataho: Amerika Nan’Enganda Ikumi Za Israeli Ezabuzire Omukuhanuura Kwa Baibuli