Ala Mateaĩkĩĩyĩ “Nĩmaĩte?”
Mbivilia yĩasya, “o na kũtĩ ũtangĩĩo kwa ũngĩ o na wĩva w’onthe [ateo Yesũ Klĩsto], nũndũ kũtĩ syĩtwa yĩngĩ ĩtheo wa ĩtu, yĩnengetwe andũ, yĩtwaĩle ithyĩ kũtangĩĩwa nayo Meko ma!” (atumwa 4:12).
Mbivilia ndiũvithan’ya kĩla ũmwe no nginya ethĩwe na mũĩkĩĩo kwa Yesũ Klĩsto nĩw’o kwosa thayũ wa tene na tene (Meko ma atumwa 16:31; Akolintho 10:9-14; Aeveso 2:8).
Ĩndĩ kũthela kwa kũsisya maũndũ mekĩkie, andũ aingĩ mayaisa o na ĩndĩĩ kumbũla na kũmwosa Yesũ Klĩsto ethĩwe mũtangĩĩi woo.
Yesũ ĩngĩ nĩwaisye aingĩ makamwĩta “Mwĩaĩi, Mwĩaĩi, ĩndĩ no ala mamwĩw’aa Ngai, melika ũsumbinĩ wa Ngai (Mathayo 7:21-23; 5:17-20; Yohana 2:4).
Ethĩwa nũtonya kwĩthĩwa wĩ wa w’o, no mũvaka wĩtĩkĩla kana andũ aingĩ ala maĩkala nthĩ ĩno mayavikĩa ũndũ ũla ũkwendeka ona mbivilianĩ kwa kũtangĩĩwa.
Ĩndĩ mbivilia yĩasya kana Ngai “nũnũkwenda onthe andũ nĩmatangĩĩwe na kũvikĩa kũmanya ũla w’o (2 Timotheo 2:4).
Na ĩngĩ mbivilia nĩkwasya kana Ngai “ndekwenda mũndũ o na wĩva nĩ kenda ae, ĩndĩ nĩ kana onthe mevikĩa kumbũla (2 Vetelo 3:9).
Oũ ũtonyeka ata? Ngai nĩkũmatangĩĩa ala makwie?
Yĩĩ, no atonye. Na akeeka ou.
Mbivilia nĩkũelesya kũkeekwa ata.
Ũkengani mũnene wa satani
Ĩndĩ we nĩwasomie Yohana 3:13?
Na vai mũndũ waambata ĩtunĩ, no ũla watheeie kuma ĩtunĩ, nake nĩ mwana wa mũndũ, ũla wĩ ĩtunĩ (Yohana 3:13).
Na ũũ nĩ ũelesyo ũtembitha. Vai mũndũ waambata ĩtunĩ eka Yesũ Klĩsto.
Kĩũ nĩkyo ũmanyĩĩtw’e ĩkanĩsanĩ? Aiyee.Ũmanyĩĩtw’e kana yĩla wĩkw’a, thayũ waku ũkathi ĩtunĩkana ĩianĩ ya mwaki.
Ĩndĩ ou ti w’o mbivilia ĩmanyĩasya!
Kwa sisya ũndũ mũtumwa Vetelo waisye ũndũ wa mũsumbĩ mũlũngalu Ndaviti.
“Ana-a-asa, nĩtonya kũneena nenyu vyũ, ũvoo wa mũtumĩa Ndaviti, kana nĩwakw’ie akĩnzĩwa nthĩ, na vala wenzĩĩwe ve o kwitu kũvika mũthenya ũũ wa ũmũnthĩ. … Ndaviti ndaambata ĩtunĩ…” (Meko ma atumwa 2:29, 34).
Kwa soma maandĩko aa mbivilianĩ yaku. Na ũũ nĩw’o mbivilia ĩmanyĩasya kuma tene.
Mbivilia yaa syaa kana satani nĩ “mũkengani wa nthĩ yonthe” (Ũvuan’yo 12:9), na nĩ “ũneenaa ũvũngũ, nũndũ nthĩnĩ wake vati ũla w’o” (Yohana 8:44).
Satani nĩũmakengete onthe ma ĩ nthĩ na ũvũngũ ĩũlũ wa Ngai. Ũvũngũ ũndũ wa ndini. Ũvũngũ wa kĩla kĩ kĩkaa andũ makw’a.
Mwambĩlĩlyonĩ, Ngai nĩweiye andũ kana mo makakw’a ethĩwa makaya wa mũtĩ ũla waũmanya ũseo na ũthũku (Mwambĩlĩlyo 2:17).
Satani eiye mũndũ mũka ata? Nĩ waisye, “mũkakw’a? Aiyee mũĩkakw’a!” (Mwambĩlĩlyo 3:4).
Nũũ ũla andũ aingĩ maĩkĩaa? Mamũĩkĩaa satani, na maikalalya kĩla Ngai waitye vu mbivilianĩ.
Mbivilia yĩasya,” na ĩtuvi ya naĩ nĩ kĩkw’ũ; ĩndĩ mũthĩnzĩo wa Ngai nĩ thayũ ũtathela nthĩnĩ wa Klĩsto Yesũ Mwĩaĩi waitu (Alomi 6:23).
Mbivilĩa yĩasya thayũ wa tene na tene nĩ mũthĩnzĩo. Na ti kĩndũ oyu wĩnasyo. Na ĩtuvi ya naĩ nĩ kĩkw’ũ, kĩkw’ũ kya tene na tene. Na w’o mũthĩnzĩo wa Ngai nĩ thayũ ũtathela.
Thayũ kana kĩkw’ũ. Asu nĩ matambya elĩ—no ti ĩtu na ĩia ya mwaki.
Ĩndĩ satani ekwendekethya kũmũĩkĩa kana ndwĩkw’a kya w’o nũndũ kũvika vau wĩna thayũ ũtathela. Ũmanyĩsyo wa ngoo ĩtakusaa nĩ ũmwe wa ũvũngũ mũnene wa satani. Na ou tĩ w’o mbivilia ĩmanyĩasya.
Mbivilia Yaasyaa, “akw’ũ matyĩsĩ ũndũ o na wĩva”(Mũtavany’a 9:5).
Yĩla wĩkw’a, ũkethĩwa wakw’a.Ũkethĩwa ũtesĩ ũndũ o na wĩva. Ndũkethĩwa wathĩ ĩtunĩ. O na ndũkethĩwa wathĩ ĩianĩ ya mwaki. Kwa ũkuvĩ, “ũkakoma vu kĩtoonĩ (Ndanieli 12:2), weteele ũthayũũkyo.
Mbivilia nĩmanyĩasya ũmanyĩsyo wa ũthayũũkyo wa akw’ũ,(Aevelania 6:2), no ti ũmanyĩsyo wa ũvũngũ wa ngoo itakusaa.
Namo makanisa makũũ ma ũklisto maumĩsye ũmanyĩsyo wa ngoo itakusaa ku? Maumĩsye kwa mesilya ma Akiliki. Yĩsilya ya ngoo itakusaa yaumie kwanzeke sya Akiliki; ũmwe ta Sokilaiti, na Vulato, Alisitole naVototiasie; na ĩtina wa vau nĩ Wekũmbĩlĩlwe nĩ ũklisto.
Akiliki nĩ maseng’yaw’a nĩ mũtũmwa Vaulo na ũmanyĩsyo wa “Yesũ na ũthayũũkyo” ta maũndũ maeni” (Meko ma atumwa 27:28,20). Ũmanyĩsyowa akw’ũ ndwaendanasya na mesilya na Akiliki ma kana ngoo itikusaa.
Ĩndĩ ĩtina wa vu, amanyĩsya ma makanisa kuma Olikenĩ kũvika Angusitino, mavulanĩlye momanyĩsyo ma akakaan’ya ma Akiliki vamwe na ala ma mbivilia. Na ĩvinda yĩteĩendũ mũno ĩsilya yĩu ya ngoo itakusaa yatinĩka ta ũmanyĩsyo wa ĩkanisa yĩu ya kuma tene.
Nĩ Kyau kyo kĩu kyuu?
Kaingĩ nĩwonaa ndeto “kyuu” vau mbivilianĩ yaku mavinda maingĩ. Ĩndĩ ti ũndũ yeleasya we ũndũ ũsũanĩaa te w’o na ti w’o.
Kwa sisya (Mwambĩlĩlyo 2:7):
Na Yeova Ngai oomba mũndũ na kĩtoo kya nthĩ, na amũvevea mĩthũmũ ya thayũ manyiũũnĩ make: na mũndũ atwĩka “kyuu kĩ thayũ” (KJV).
Manya kana, nthinĩ wa mũsumbĩ Yakovo ũalyũlo wa mbivilia yĩasya “mũndũ atwĩka kyuu kĩ thayũ.” Ĩtikwasya kana mũndũ ena kyuu, Yĩasya mũndũ nĩ kyuu.
Na nĩ kyo kyau kyuu? Ndeto ya Kievelania ĩla ũalyũlo nĩ “kyuu” mbivilia mbingĩ nĩ nevesi. Ĩũngamĩĩaa kĩndũ kĩ thayũ- o mũndũ kana nyamũ ila syĩ thayũ. Nthinĩ wa mwambĩlĩlyo 1, ndeto ĩsu nevesi nĩtumĩkaa kũelesya, syũmbe ĩla syĩ thayũ manzĩnĩ na nthĩ nyumũ (Mwambĩlĩlyo 1:20,21,24). Nyamũ, o ta andũ, nasyo nĩ “kyuu” syonthe syĩ thayũ.
Esekieli 18:4 yĩasya”kyuu [nevesi] ila ikaa naĩ ikakw’a.” Na vati kĩndũ ta ngoo itakusaa. Ngoo nĩ syũmbe syĩ thayũ itonya ũkw’a.
Nĩ Kyau kĩkĩkaa ĩtina wa kũkw’a?
O na kau tũtĩna ngoo itakusaa, ĩndĩ twĩna veva, twĩna w’o ũla ũtumaa tũmanya, na twĩthĩwa twĩ kĩvathũkan’yo na nyamũ.
Ĩndĩ kwĩ veva nthinĩ wa mũndũ, na mĩvevo ya mwene Vinya w’onthe nũmanengae ũmanyĩ (Yovu 32:8).
Nũndũ nũũ wa andũ ũmanyaa maũndũ ma mũndũ ate o veva wa mũndũ ũla wĩnthinĩ wake? No ta ũu maũndũ ma Ngai vai ũkamanya ate o veva wa Ngai (1 Akolintho 2:11).
Nĩ Kyau kĩ kĩkĩaa Veva ũsu mũndũ akw’a?
na kĩtoo kiisyoka nthĩ o ũndũ kyailyĩ, na veva kũsyoka kwa Ngai ũla wonenganie (Mũtavany’a 12:7).
Yĩla mũndũ wakw’a, veva wake ũsyokaa kwa Ngai. Ĩndĩ ũtena mwĩĩ, ũ veva ndwĩ ũndũ wĩlisũkwa.
“Mĩthũmũ yake nĩyumaa, nake nĩũsyokaa mũthanganĩ wake; mũthenya ũsu mosũanĩo make nĩmaa (Savulĩ 146:4).
Yĩla mũndũ wakw’a, nĩ mũkw’ũ. O tondũ mbivilia ĩkwasya,” ĩndĩ ala akw’ũ matyĩsĩ ũndũ o na wĩva” (Mũtavany’a 9:5).
Kwa sisya ũndũ mũtũme Vaulo ũkwasya ĩũlũ wa ũthayũũkyo:
Nũndũ ethĩwa akw’ũ maithayũũkaw’a, o na Klĩsto ndaathayũũkw’a: na ethĩwa Klĩsto ndaathayũũkw’a, mũĩkĩĩo wenyu nĩ mana; na kũvika ona yu mwĩ naĩnĩ syenyu. Na ĩndĩ asu nao ala makomete nthĩnĩ wa Klĩsto nĩ au (1 Akolintho 15:16-18).
Na kethĩwa vati ũthayũũkyo, vati wĩkwatyo kwa ala akw’ũ, nũndũ mo w’o nĩmakwie. Na matyaathĩ ĩtunĩ mbee kana [ĩianĩ ya mwaki](christianity/after life/what-does-the-Bible-say-about-hell/).
Ĩndĩ nũndũ kũkethĩwa ũthayũũkyo, vena wĩkwatyo kwa onthe ala akw’ũ.
Ũmanyĩsyo wa Ũthayũũkyo
Mbivilia yĩthĩawa na ngewa sya andũ amwe mathayũũkiw’e kuma akw’ũnĩ.
Andũ asu no mekalĩte thayũ vandũ va ĩlungu o yĩasa, na mesya o kũkw’amena ũkũũ mwĩanĩu.
Ĩndĩ yuyu Klĩsto nĩwathayũũkiw’e kuma kwa akw’ũ, ũsyao wa mbee wa ala makomete. Nũndũ nĩkwĩthĩwa kĩkw’ũ nĩkyookie kwondũ wa mũndũ, kũthayũũkw’a kuma kwa akw’ũ nakw’o nĩkwookie kwondũ wa mũndũ. Nũndũ o ũndũ onthe makusaa nthinĩ wa Atamu, o ta ũu nthinĩ wa Klĩsto onthe makethĩwa thayũ. Ĩndĩ nĩ kĩla mũndũ vandũ vake mwene: Klĩsto ũsyao wa mbee; na ĩtina nĩ ala na Klĩsto, yĩla wĩũka (1 Akolintho 15:20-23).
Kĩla ũmwe ũla wakwie akethĩwa thayũ, ĩndĩ ti kwa ĩvinda yĩmwe.
Ũla ũthayũũkyo wa mbee ũkethĩwa yĩla Yesũ Klĩsto wĩũka, yĩla ũla (wa mũonza) soo wĩvuvwa:
Sĩsyai, nĩngũmũtavya nzama: Tũikoma ithyĩ ithyonthe, ĩndĩ ithyonthe tũkaalyũkw’a, kavinda Kanini, kũven’ya na kũsalũkya, ũĩvuwa soo wa mũminũkĩlyo: nũndũ soo ũkauuma, na akw’ũ makathayũũkw’a na wũmbe ũtanangĩkaa, naitũ tũkaalyũkw’a. Nũndũ mũvaka wũmbe ũũ wanangĩkaa ũvw’ĩkwe ũla ũtanangĩkaa, na ũũ ũkusaa ũvw’ĩkwe ũla ũtakusaa (1 Akolintho 15:51-53).
Nĩ mũathime na nĩ mũtheu ũla wĩ na kĩanda ũthayũũkyonĩ wa mbee: ĩũlũ wa asu kĩkw’ũ kya kelĩ kĩtina ũkũmu; ĩndĩ makethĩwa athembi ma Ngai na ma Klĩsto, na makasumbĩka vamwe nake myaka ngili (Ũvuany’o 20:6)
Ũthayũũkyo Ũũ Wa Mbee Nĩ Kwa Ala Mena Veva Mũtheu:
Ĩndĩ ithyĩ tũĩ ma mwĩĩ, ĩndĩ twĩ ma Veva, ethĩwa nĩ w’o kana Veva wa Ngai atwie nthinĩ wenyu. Ĩndĩ ethĩwa mũndũ o na wĩva nde na Veva wa Klĩsto, ũsu ti wake nongĩ. Ĩndĩ ethĩwa Veva wa ũla wamũthayũũkisye esũ kũmumya akw’ũnĩ nũtwie nthinĩ wenyu, ũla wamũthayũũkisye Yesũ Klĩsto kũmumya akw’ũnĩ akamĩnenga thayũ mĩĩ yenyu ĩla ĩkusaa, kwondũ wa Veva wake ũla ũtwie nthĩnĩ wenyu (Alomi 8:9,11).
Yĩla Ngai wanenga mũndũ Veva wake, ũndũ ũsu nĩ wĩkwatyo wa kwosa thayũ ũtathela nthinĩ wa ũthayũũkyo wa mbee:
nĩmwekĩiwe ũsiĩlo, naw’o nĩ Veva Mũtheu ũla wathaniwe, nake nĩ ngwatĩliilyo ya ũtiĩwa witũ, kũvika wovosyo wa ala make mwene ala wathooie nĩ kana ũtheu wake mũtisu ũkathwe (Aeveso 1:13-14).
Kũtikũtwĩka kana ndwamba kwasya Veva wa Ngai: (no ũwasye), ĩndĩ no ũndũ ũkĩakĩsya ũ Veva wa Ngai, no wĩthĩwe na ũkũmbaũ wa kana ũkethĩwa ũthayũũkyonĩ ũsu wa mbee.
Mũndũ awoosaa ata ũ Veva Mũtheu?
”Alyulai ngoo, na mũĩvatiswa, kĩla mũndũ syĩtwanĩ Yesũ Klĩsto, mũkoona ũekeo wa naĩ syenyu, na mũkoosa mũthĩnzĩo wa Veva Mũtheu. Nũndũ watho ũsu nĩ kwondũ wenyu na wa syana syenyu, na kwondũ wa onthe ala me kũasa mũno, o ala Maketwa nĩ Mwĩaĩi Ngai waitũ moke kwake.”
Ethĩwa Ngai nũnũũkwĩta (Yohana 6:44), kwa oũ wĩna ĩvuso ya kumbũla, na kũvatiswa, na kwosa mũthĩnzĩo wa Veva Mũtheu, ĩla nĩyo ngwatilĩĩlyo ya kwĩthĩwa na thayũ wa tene na tene nthinĩ wa ũthayũũkyo wa mbee.
Na Yĩu Nĩ Ĩvuso Ya Ũseng’ya.
Ĩndĩ yĩ vo kwondũ wa ala Ngai wĩmeta moke kwake kwĩsĩla Yesũ Klĩsto.
Na w’o nĩ ata kwa andũ ala angĩ?
Lĩlĩkana kana Ngai “nũkwenda onthe andũ nĩ kenda matangĩĩwe na maivikĩa ũmanyĩ wa ũla w’o” (1 Timotheo 2:4).
Ĩndĩ kwa ĩvinda yĩĩ, nũkũmeta o andũ avuthũ, nĩ kenda amomban’ye nĩ w’o mesumbĩka na Yesũ Klĩsto ũsumbĩnĩ wake.
Na kũkeekĩka ata kwa andũ ala angĩ?
Ũsũngĩo wĩ nthinĩ wa ivuku ya Ũvuany’o:
(Akw’ũ ala matialĩle matyaaĩthĩwa thayũ mũvaka myaka ĩsu ngili ĩthele.) (Ũvuan’yo 20:5)
Mbivilĩa nĩyeleasya ũndũ wa ũthayũũkyo kũndũ kwĩlĩ.
Ũthayũũkyo wa mbee nĩ kwondũ wa thayũ wa tene na tene. Na w’o ũthayũũkyo wa kelĩ nĩ ũthayũũkyo kwondũ wa Sila. Na nthinĩ wa sila ũsu vena ĩvuso. Nũkwona, Ngai ndanamba ũsilĩla andũ ala aingĩ oyu. Akamasilĩla vau ĩtina, mavikĩa “kũmanya na ũlũmu w’onthe ũla w’o” (1 Timotheo 2:4).
“Na o nũndũ andũ matw’ĩwe matwĩwe kũkw’a o ĩmwe, na ĩtina wa kũkw’a ũsilĩlo” (Aevelania 9:27).
Ũsu Nĩ Ũvoo Mwaĩlu!
Ngai ndanamba ũkasilĩla andũ onthe oyu. Kwa ĩvinda yĩĩ Ngai emasilĩla “ala ma nyũmba ya Ngai”_ala mena Veva wa Ngai (1 Vetelo 4:17). Ĩndĩ akamasilĩla andũ ala matialĩte ĩtina wa kũmathayũũkya nthinĩ wa ũthayũũkyo wa kelĩ.
Kwa amba kwona ũndũ Klĩsto wameie ala mavũthasya momanyĩsyo make:
“Na ũla mũsumbĩ mũndũ mũka wa ngalĩ ya ĩtheo, nũkokĩla ũsilĩlonĩ vamwe na andũ ma ũsyao ũũ, na akamasilĩla nũndũ we nĩwookie kuma ĩtulunĩ sya nthĩ nĩ kana ewe ũĩ wa Solomoni; na sĩsyai, vaa ve mũnene kwĩ Solomoni. Andũ ma Nineva makaũngama ũsilĩlonĩ vamwe na andũ ma ũsyao ũũ, na makoosilĩla: nũndũ nĩmaalyũlĩle ngoo ũtavan’yanĩ wa Yona; na sĩsyai, vaa ve mũnene kwĩ Yona (Luka 11:31-32).
“Woo nĩ kwaku, Kolasĩni! Woo nĩ waku, Vethisaita! Nũndũ kethĩwa mavinya ala mekitwe kwenyu, meekiwe Tile na Sitoni, andũ ma kw’o methĩwa maalyũlĩle ngoo tene, makekala nthĩ meekĩĩte makunĩa na kwĩyumba mũu. Ĩndĩ Tile na Sitoni kũkethĩwa kwĩ kavaa ũsilĩlonĩ, kũte inyw’ĩ (Luka 10:13-14).
Yĩla sila ũkethĩwa, andũ onthe kuma nzyawa syonthe makethĩwa thayũ ĩngĩ. Amwe, ta ala Yesũ wamatavisye ũvoo, meewie ndeto ya Ngai ĩndĩ mamĩlea. Angĩ, o ta ala ma Tile ya tene na Sitoni, mataaĩw’aũvoo mũseo.
Ũsilĩlo ũsu ũkethĩwa “wa kwĩyũmĩanĩw’a kwa makundi elĩ, ĩndĩ ũkethĩwa”mbee ange wa kwĩyũmĩanĩw’a” kwa ala mataaĩw’a ndeto ya Ngai, kwĩ ala mamĩvuthisye (Luka 10:13), kwa sũanĩa oũ. Ethĩwa kĩla ũmwe aendaa ĩianĩ ya mwaki, ũsilĩlo ndwĩthĩwa wĩ wa kwĩyũmĩanĩw’a ona kwa ũmwe, no wĩthĩwe?
Ngai nĩ ũmwĩtikĩlĩthĩtye, satani kwĩkĩa mbindu na, kũmũnenga ĩ nthĩ kwa oyu, na kenda emew’ĩa tei onthe ĩtina. Vaulo nũkũelesya ũndũ ũsu ĩvukuni ya Alomi:
O tondũ kũandĩkĩtwe,” Ngai nĩwamanengie veva wa too, metho maikone, na matũ maikew’e, kũvika mũthenya wa ũmũnthĩ.” Nũndũ ndĩkwenda ana-a-asa, mũlee kũmanya nzama ĩno, nĩ kana mũĩkeyone ta mwĩ oĩ, ati wũmũ wa kilũngũ nĩw’a makwatie Isilaeli, kũvika wĩanĩu wa andũ-ma-mbaĩ-ingĩ wĩvika; no ta ũũ Isilaeli makatangĩĩwa: ũndũ kũandĩkĩtwe, “ũla mwovosya akooka kuma Saioni: Akaathũkya ũndũ ũte wa ũmũĩkĩaa Ngai wũme kwa Yakovo: Na ũũ nĩw’o ũtianĩo wakwa nao, yĩla ngamavetea naĩ syoo”… Nũndũ Ngai nũmaviingĩĩte onthe vamwe kũvikĩa kũlea kwĩw’a, nĩ kana atonye kũmew’ĩa onthe tei. A! Kyũngũ kya ũthwii wa ũĩ na ũmanyĩ wa Ngai! Motw’ĩo make matamanyĩka, na nzĩa syake ĩtamanthĩka! (Alomi 11:8, 25-27, 32-33).
Vaulo easya Ngai, kwa ũmanyĩ wake mwingĩ, nĩ ũekete Isilaeli mekiwe mbindu oyu, na nĩ w’o emew’ĩa tei onthe ĩtina.
Na kĩu nĩkwĩthĩwa kĩtumi kyaku kwasya, “ndũkwona Ngai taũnũmbĩta oyu,” na ũkĩthĩ kwĩka kyonthe ũkwenda, ũkĩkwatisya Ngai akakwĩwĩa tei ĩtina?
Aiyee ndw’aĩlwe!
Yesũ ndaamethĩng’ĩsya ala meewie ũtavan’ya wake na malea kumbũla. Nĩ weewie ndeto ya Ngai, na kethĩwa ndwĩ osa ĩtambya ũndũ wa kĩla weewie na mũkĩmanya, ũkethĩwa na ũndũ wa kũmũsũngĩa Yesũ mũthenya ũsu wa ũsilĩlo (Mathayo 12:36). Kwondũ wa oũ _onethĩwa_Ngai ndeũkwĩta oyu, nĩ wailĩtwe nĩ kwĩthĩwa kwa nzĩa ya kũmwĩw’a kwatĩanĩa na ũndũ ũkũelewa—na Ngai nĩ wĩsĩ kĩla ũsũanĩo wa ngoo yaku, kwondũ wa ũu ndwamba kũtwĩka ndwaamanya kĩndũ.
Kũkethĩwa Kũĩlyĩ ata ĩvinda yĩu ya Ũsilĩlo?
Ũthayũũkyo wa kelĩ nĩ ũeleetw’e nesa kũatĩanĩa nthinĩ wa (Esekieli 37:1-14). Nthinĩ wa wathani ũũ, Esekieli nũkwona mwanda wa mavinda momũ, ala Ngai waisye nĩ mavindi ma Isilaeli onthe. Na vau Ngai amea mavindi,
“Ũũ nĩw’o Mwĩaĩi Yeova ũnũũmea mavindi aa: Sĩsyai, ngatũma veva ũlĩka nthinĩ wenyu, na mũkeethĩwa thayũ. Na ngekĩa malangũ ĩũlũ wenyu, na ngaete nyama ĩũlũ wenyu, na kũmũvw’ĩka kĩkonde, na kwĩkĩa veva nthinĩ wenyu, na mũkeethĩwa thayũ; na mũkamanya ninyie Yeova” (Esekieli 37:5-6).
Ũthayũũkyo wa kelĩ ũkethĩwa ũthayũũkyo wa mwĩĩ ũũ na thayũ twĩ naw’o. Ngai akamanenga andũ aa thayũ ũngĩ (kana thayũ woo wa mbee, ala makwĩĩte nda sya nyĩnyĩa moo). Nthinĩ wa ĩvinda yĩu, andũ makethĩwa na ĩvuso yoo ya mbee ya kumbũla na kwosa Veva Mũtheu mekale tene na tene. Na yĩĩ ti “ĩvuso ya kelĩ”. Yĩĩ ĩkethĩwa ĩvuso yoo ya mbee, nĩw’o mamanye, kumbũla na kwosa Veva wa Ngai:
“Sĩsyai, ngavingũa mbũa syenyu na kũmunya mbũanĩ syenyu, inyw’ĩ andũ makwa; na ngamũlĩkya nthĩ ya Isilaeli. Na mũkamanya ninyie Yeova, yĩla ngavingũa mbũa syenyu, na kũmumya mbũanĩ syenyu ĩnyw’ĩ andũ makwa. Na ngekĩa Veva wakwa nthĩnĩ wenyu na mũkeethĩwa thayũ, na ngamwĩkalya nthi yenyu ene: na mũkamanya kana ninyie Yeova nĩneenete ũu na nĩwĩkĩte, easya ũũ Yeova “(Esekieli 37:12-14).
Ũsilĩlo ũsu ũendeeye, kĩla mũndũ akamanya kĩla “kĩandĩkĩtwe mavukunĩ”(mbivilianĩ), na makasilĩlwa kwatĩanĩa na meko moo—ethĩwa makew’a ũndũ Ngai ũnũkwasya mbivilianĩ kana malea:
Na noona kĩvĩla kĩnene kyeũ kya ũsumbĩ, na ũla wĩkalĩte ĩũlũ wakyo, nthĩ na ĩtu syakĩa ũthyũ wake na vaiaaoneka vandũ vasyo. Na noona akw’ũ, anene na anini, maũngeme mbee wa kũvila kĩũ kyeũ, na mavuku mavuanw’a: na ivuku yĩngĩ yavuanw’a nayo nĩ ivuku ya thayũ: na ala akw’ũ masilĩlwa na maũndũ ala maandĩkĩtwe mavukunĩ asu, kwĩanana na meko moo. Na ũkanga waumya akw’ũ ala maĩ nthinĩ wa w’o; na kĩkw’ũ na vandũ vala maveva na akw’ũ mekalaa syaumya akw’ũ ala maĩ nthinĩ wasyo: na masilĩlwa kĩla maũndũ kwĩanana na meko make. (Ũvuan’yo 20:11-13)
Nthinĩ wa ĩvinda yĩu, kĩla mũndũ akendeka kũsakũa na kũĩya mũĩkĩĩo wake kwa Ngai na kũmwĩw’ĩaa e we, kana makalea kumbũla. Onthe ala meumbũka makoona thayũ wa tene na tene. Onthe ala melea makekw’a ĩianĩ ya mwaki, vala nĩvo kĩkw’ũ kya kelĩ, kya tene na tene.
“Ũla ũkĩlasya, akatiĩwa maũndũ asu, nakwa ngeethĩwa Ngai wake, nake akeethĩwa mwana wakwa; ĩndĩ kwa ala makĩaa, na ala matetĩkĩlaa, na ala mathatasya, na oaani, na ilaalai, na aoi, na athaithi ma mĩvw’anano, na onthe ala maneenaa ũvũngũ, kĩanda kyoo kĩkeethĩwa ĩianĩ yĩla yakanaa mwaki na mũvĩlĩtĩ; nayo nĩyo kĩkw’ũ kya kelĩ.” (Ũvuan’yo 21:7-8)
Ĩtina wa ũũ, Ngai akoomba ĩtu yeũ na nthĩ nzaũ, na Ngai Asa akela na syana syake tene w’onthe ku Yelũsaleme nzaũ, kũũ nthĩ:
Na noona ĩtu yeũ na nthĩ nzaũ: nĩkwĩthĩwa ĩtu ya mbee na nthĩ ya mbee nĩ mbĩtu; na ũkanga ndwĩ vo ĩngĩ. Na noona ũla mũsyĩ mũtheu, Yelũsaleme mweũ ũĩtheea kuma ĩtunĩ kwa Ngai, ũmbanĩtw’e ta mũtw’awa ũseũvĩitwe mũũme. Na neew’a wasya mũnene kuma kĩvĩlanĩ kya ũsumbĩ, Ũkyasya, “Sĩsyai, ĩeema ya Ngai yĩ vamwe na andũ, nake akatũa vamwe nao, namo makeethĩwa andũ make, na Ngai mwene akeethĩwa vamwe nao, Ngai woo; na akavyaĩa methoi methonĩ moo, na kĩkw’ũ kĩikethĩwa vo ĩngĩ; na kũĩkethĩwa ĩngĩ kũmeta, kana kũĩa, kana woo: maũndũ ma mbee nĩ mavitu (Ũvuan’yo 22:1-4).
Ũsu nĩ w’o ũvoo mũseo wa w’o.
Mboka ya mũonza ila sya Ngai ĩtw’ĩtw’e yĩtawa “mũthenya wa myanya” (Alivai 23:36, 39). Na w’o yĩũngamĩĩa kĩla kĩndũ kĩĩkĩka ĩtina wa myaka 1000 ya ũsumbĩko wa Klĩsto kũũ nthĩ, o vamwe na ũthayũũkyo wa kelĩ na tene w’onthe na Ngai. Yĩla kwĩanĩw’a kwa ũseo wa mboka ĩvinda yayo, mũvango wa Ngai wa ũtangĩĩo ũkethĩwa weanĩw’a.
Na w’o tene w’onthe na Ngai ku Yelũsaleme nzaũ, kũũ nthĩ ũkethĩwa ũilyĩ ata?
Mbivilia nĩwetete maũndũ maingĩ. Ngai akenda ũvuan’ya o tũendeeye. Ĩndĩ no wĩthĩwe na mũĩkĩĩo ũkethĩwa mũseo kwĩ ũndũ ũtonya kwĩsilya.
Nayo wĩĩka ata we? Na ũũ nĩ w’o mũthya wa ũkĩlan’yo
nthinĩ wa wathani wa mbivilia.
Nĩ nĩngũĩkĩa kana nĩwemanyĩsya maũndũ maingĩ ala ũtaĩ waamew’a vau mbee.
Nĩ wamina kwĩmanyĩsya na kũmanya mbaveli ya ũmũnthĩ na Isilaeli nayo ya ũmũnthĩ. Nĩ wamanyĩw’a kĩla kĩthĩwa mbee na nthĩnĩ wa mũthya wa ĩvinda yĩĩ.
Nĩ wamina kũmanya satani nĩwe ngai ya ĩvinda yĩĩ, ĩla ĩkengaa nthĩ yonthe. Nĩ wamanyĩw’a kana maingĩ na momanyĩsyo na motwio na ũklisto wa ũmũnthĩ me ũvathũkan’yo na ala Yesũ wamanyĩisye mbivilianĩ.
Nĩ wamina kũmanya kana ũ mwathani wa ũvũngũ akamea andũ nĩwe mũtongoi wa ũklisto, ĩndĩ nũkamanyĩasya ũvathũkanũ na mĩao ya Ngai. Nĩ wamina kũmanya ũvano wa ĩ nyamũ nĩ mwaũ, na ũndũ ũtonya kũlea kũwosa kwa kũkwata na kũmĩka mĩao 10 ya Ngai.
Nĩ wamina kũmanya ũvoo mũseo wa w’o,ũtumane wa ũsumbĩ wa Ngai, ũsumbĩ ũla ũkekala tene w’onthe. Nĩ wamanya ũndũ Ngai kũmeta andũ avuthũ oyu nĩw’o mesumbĩka na Klĩsto ũsumbĩnĩ wake.
Nĩ wamina kũmanya mũvango wa Ngai waũsengy’a o tondũ ĩvuanĩtwe nĩ mboka mũonza ĩla ĩtw’ĩtw’e.
Na yu nũũngamĩte vala vatanĩsye
Nĩ ũtonya kũendeea na nzĩa yaku ya tene, na o ta ũu ũĩvikĩa kũlea o kĩla kĩndũ wamanyĩw’a.
Nĩ ũtonya kwambĩĩa kwĩvithanĩla na Ngai, ũkatetheka o vala mũminũkĩlyo wĩ o vaa, vala ũkenda kwĩsyokea kwa mĩtũkĩ na Ngai, (na ũũ ndũkatonyeka, kwa Mathayo 25).
Kana ũkyose kĩla wamanyĩw’a, na ũkatethya wĩa nakyo oyu.
Kethĩwa Ngai nũkũvingũa kĩlĩko kyaku ũmanye ndeto yake, no ũmwĩtĩke aikwĩta. Na kwa nzĩa nguvĩ ambĩlĩĩlya kusoma mbivilia na kũvoya kĩla mũthenya, ethĩwa ndeĩka oũ. No wambĩlĩlye ũkwata na kũmĩka mĩao 10 na kũthoima kana nĩ wĩkwataa mboka sya Ngai ĩtw’ĩtw’e, kana we wĩkwataa sya ũklisto ũla wa kĩ-nthĩ.
Na nĩna ũndũ ngũũkũlya ũmwe. Nthinĩ wa ũkĩlan’yo ũũ nĩwakwata ũmanyĩwa ngalama nene kũthonoka thaavũ. O tondũ wĩsĩ, Yesũ aisye, nĩwanengiwe mana, o ta ũu nenganei mana, “kwondũ wa ũũ ndyĩtasya mbesa ũndũ wa wĩa ũũ”. Ĩndĩ ũvoo mũseo no nginya ũtavanaw’e ũla mũminũkĩlyo ũtanamba kũka (Mathayo 24:14). Na ũũ nĩw’o ũtonya kwĩka ũkatethya: kwa ndaĩa mũtavye mũndũ o ũla wĩona ũvoo wa ũkĩlan’yo ũũ, ĩvinda yĩla yaĩlĩte na kwa nzĩa mbaĩlu.
Ũkĩlan’yo ũũ ti kwondũ wa andũ onthe. Nĩ kwa ala mena mea ma kũũmanya wathani wa mbivilia. Kũkesya kwĩthĩwa ũkĩlan’yo ũngĩ kwa andũ ala angĩ. Ĩndĩ ethĩwa nĩwĩsĩ mũndũ wĩna mea ma kwĩmanyĩsya mbivilia kana wathani, na ũimũtavya ũndũ wa ũkĩlany’o ũũ. Ũmathuthye malĩke, ĩndĩ ndũkamasũkume meke ũũ. Kwa ũũ monesye ũ vata. Na ũyendeeya na kũmendekethya angĩ o ũndũ ũtonya na wĩna ĩvuso, kwa nzĩa ĩngĩ nĩtũtonya kũmatethya angĩ makwate kĩla ũmĩnĩte ũkwata. Na nĩngũtũnga mũvea nũndũ wa kũũngama naitu kwa nzĩa ĩsu.
Nĩ kwĩthĩwa ũseo kwa kĩthĩto kĩu wĩna nakyo kya kũmwendeesya Ngai, na kwĩanĩsya vata na wĩa ũla Ngai wakũnengie. Ũkakwata momanyĩsyo angĩ maingĩ na maseo ma kũũtethya kyalonĩ kyaku vaa [TheclearTruth.com] (https://thecleartruth.com/). Na kethĩwa ve ũndũ ũngĩ ũkwenda kũmanya kana kũkũlya, no ũndũmie email, no wĩyĩandĩkĩthye kwa ũkĩlan’yo o ũmwe vau website yaitu na ũkĩsũngĩa email ĩla wĩkwata kuma kwa kwa.
Ngethi nyingĩ, Ryan